De sociale gemeente

Bouwtekening van een sociale gemeente

Visie

De sociale gemeente zet haar cultuurbeleid in om sociale cohesie te bevorderen. Inclusiviteit en toegankelijkheid vindt zij belangrijk, maar op een andere manier dan de talentvolle gemeente: het gaat de sociale gemeente niet zozeer om gelijke ontwikkelkansen, maar om gelijke kansen om mee te doen. Culturele aanbieders trekken samen op met zorg en welzijn-instellingen om de leefbaarheid en betrokkenheid van mensen te vergroten (ook in gebieden met krimp) en om de stedelijke vitaliteit te stimuleren.

Doelgroepen van het beleid

Uitgangpunt van de sociale gemeente is dat alle inwoners moeten kunnen deelnemen aan culturele programma’s, en daarom richt zij haar beleid specifiek op groepen die mogelijk een drempel ervaren, zoals mensen met een beperking, ouderen, inwoners uit aandachtswijken, statushouders, asielzoekers, inwoners met een laag inkomensniveau en jongeren.

Partners

De sociale gemeente stimuleert de samenwerking tussen culturele aanbieders (zoals het centrum voor de kunsten, verenigingen/stichtingen en particulieren) en welzijnsorganisaties of wijkteams en zorginstellingen. Buurthuizen, wijkcentra en bibliotheken zijn belangrijke partners om inwoners in hun eigen wijk te bereiken. Voor kwetsbare doelgroepen werkt ze samen met andere overheidsdiensten, zoals de GGD. De sociale gemeente betrekt kennisinstellingen zoals een hogeschool of universiteit om de behoeftes van de inwoners te peilen en het cultuurbeleid te monitoren.

Beleidsterreinen

De sociale gemeente hanteert een integrale aanpak. Om thema’s als eenzaamheid, krimp en segregatie succesvol aan te pakken wordt het cultuurbeleid samen met beleidsterreinen als zorg & welzijn, onderwijs, sport en ruimte vormgegeven en uitgevoerd.

Instrumenten

De sociale gemeente verstrekt subsidies voor de basisvoorzieningen (met name voor kennismakingsaanbod voor alle leeftijdsgroepen) en zet de vijf elementen van de basisvoorziening (locatie; programma; promotie; vindbaarheid via (digitaal) netwerk en toegankelijkheid) vooral in om sociaal zwakkere doelgroepen te bereiken. Daarnaast verstrekt de sociale gemeente incidentele subsidies voor maatschappelijk georiënteerde culturele projecten. Om de toegankelijkheid van het aanbod te garanderen heeft de sociale gemeente een kortingsregeling voor inwoners met een laag inkomensniveau, heeft ze een Cultuurfonds voor ouderen en/of werkt ze samen met het Jeugdfonds sport & cultuur. Een deel van de culturele projecten wordt mogelijk gemaakt dankzij co-financiering uit andere beleidsterreinen. Ook amateurkunstverenigingen en stichtingen kunnen een subsidie krijgen om bepaalde doelgroepen te bereiken.

Informatievoorziening en burgerraadpleging vindt de sociale gemeente belangrijk, daarom organiseert ze bijvoorbeeld een conferentie voor inwoners en culturele partners. Een sociale gemeente met veel inwoners heeft een professional in dienst die zich met een maatschappelijk thema bezighoudt, en die de vorming van netwerken van onderwijs, welzijnsorganisaties, wijkcentra en culturele aanbieders aanjaagt. De sociale gemeente monitort het cultuurveld om de koers van haar beleid te bepalen.